Ginurithon di Pdt. Dr. Robinson Butarbutar, Ephorus HKBP
Hamu angka dongan sahaporseaon,
Hea do ahu marhobas di tongatonga ni
hurianta HKBP, songon Kepala Biro Oikumene HKBP, i ma di taon 1999-2000 di
Kantor Pusat HKBP, Pearaja Tarutung. Ulaonku i ma beha mangurupi Ompu i Ephorus
HKBP Pdt. Dr. J.R. Hutauruk paturehon parsaoran ni HKBP tu angka huria nang
organisasi parugamoon di portibion. Ulaonki mangalehon sada peluang di ahu manghobasi angka tamue ni
HKBP na ro tu Kantor Pusat HKBP dohot na manopot angka ulaon ni hurianta.
Huboan ma nasida tu angka ulaonta. Sada sian na hea ro manopot hita i ma
sahalak uluan ni sada huria ni Republik Namibia, i ma huria Lutheran disi. Goar
ni uluan ni huria i, i ma Pdt. Dr. Zephania Kameeta, na sanga marhobas di
negarana songon Wakil Ketua MPR dung merdeka bangsona sian sistim apartheid, i
ma sistim na marnida marasing do arga ni halak na marhulit na bontar sian na
marhulit na birong. Na bontar tumimbo argana, didok nasida, sian na birong, di
jolo ni jolma dohot di jolo ni Debata.
Di sada tingki di sada jamitana di na marusaha laho mangalo diskriminasi, Stigmatisasi maradophon angka donganta jolma na dapotan sahit Virus
AIDs, didok Amang i ma songon on, na mambahen ahu sandiri gabe ingkon
manangkasi muse songon dia do ahu mangula songon pandita ni HKBP di portibion,
asa boi dumenggan ngolungolu ni hajolmaon di portibion:
“Diboto hamu do na ia angka parjahat, lobi
sian 24 jom do tingkina dipangke manangkapi dohot mangulahon hajahaton. Uju
modom hita nunga disangkapi jala diulahon nasida hajahaton. Hape hita angka na
burju, angka na daulat roha, angka sipatupa ulaon na denggan, ndang gok 8 jom
hita sadari mangulahon ulaon na denggan; ndang gok 14 jom sadari hita
mangulahon ulaon na denggan. Ala ni i do sai gumodang taida jala tabege angka
ulaon hajahaton na dibaritahon di surat kabar (uju i manual dope, cercetak)
nang di radio dohot Televisi. Angka ulaon na denggan ndang apala godang
dibaritahon.”
Asa, diuduti ibana mandok:
“Sasintongna
ndang apala na gumodang torop ni angka na jahat sian torop ni angka na burju.
Ndang. Alai ala gumodangan do tingki dipangke na jahat i manangkapi dohot
mangulahon na so denggan. Angka na burju i nunga puas dihilala ibana holan
manangkapi dohot manghatahon na denggan, ndang dope mangulahonsa. Tumorop do na
burju i, i ma na so mangulahon na jahat. Alai ndang mangulahon na denggan.
Pasombuhon adong di humaliangna na so denggan, alai ndang patupahon ulaon na
denggan. I do umbahen na lam tamba angka na patupa ulaon na maralo tu ulaon asi
ni roha tu angka na mangolu di bagasan HIV dohot AIDS.”
Di patingkianta nuaeng pe mansai
bahat do angka na burju na pasif, na pasombuhon adong ulaon na so denggan tu
dirina, di humaliangna, nang di huriaNa. Otik do nian torop ni na jahat alai
gumodang diula nasida, isara manegai aek ni Tao Toba na mansai ias hian, tonggi
inumon, alai nuaeng ndang tarinum be. Gumodang na manegai tombak na dipalumehon
Debata tu hita, alai otik na manggulahon angka ulaon asa sai adong jala sai
tubu hau di angka tombakta i. Gumodang na mambahen kotor luatta na di humaliang
ni Tao Toba, na mangambolongkon sampah tarlumobi sampah harotas nang plastik tu
alaman, bondar, sunge nang tao, dohot laut pe tahe, gabe dohot do dapot di
siubeon ni angka dekke na ditangkup di laut i naung marisi sampah palastik, na
so boi mago, jala mampanghorhon tu hahipasonta na manganhon dekke laut na so
hipas i binahen ni sampah plastik na taambolongkon tu laut. Gumodang do na
mambahen kotor laut i sian na
paiashonsa. Gumodang do na mambahen kotor angka luat nang kotanta sian na
mambahen ias.
Hamu angka dongan, siala ni i mansai
ampit do hata ni Debata na mamanghulingi hita di Minggu Septuagesima on
tangihononta, i ma sian surat Jakobus 1:22-25 naung hujaha nangkin na tung
tangkas situtu mandok tu angka naung gabe Kristen di taon 80-an abad parjolo,
tarlumobi tu halak Kristen uju i na marlas ni roha di haluaon na sahat tu
nasida sian Tuhanta Jesus Kristus marhite haporseaon naung dipalumehon Tondi
Porbadia i tu nasida, alai ndang diuduti nasida di parangena laho marhangoluan
na manggulahon hata ni Debata, da holan umbege, dohot manghatahonsa alai ndang
mangulahonsa. Isarana, mangadopi angka parkarejonasida, ndang dipatupa na
ingkon gabe jambar ni parkarejona i. Songon i ma na porsea na mora, alai ndang
mora nasida nang di ulaon na denggan. Nian di angka taon 49-58 Dung ro Kristus
di ulaon ni apostel Paulus mamaritahon haluaon di bagasan silang ni Jesus i
dohot di angka surat na ginurtihonna di taon 56-57 Dung Kristus, isara di
suratna tu halak Kristen na di Galatia dohot na di Rom, songon i nang na di
Filippi, nunga tung tangkas dibaritahon, diajarhon dohot dipodahon ibana asa
nasa naung dapotan asi ni roha ni Debata, asa mananggalhon/pamatehon parange na
buruk, asa marparange na imbaru, dohot asa patupahon hamubaon ni parange, sian
na marparange na jahat uju andorang so dapotan asi ni roha ni Debata gabe
marparange na denggan, ndang asa malua nasida, alai asa marhangoluan na badia
asa, uju ro Kristus na paduahalihon ndang dapotan hasurahan nasida.
Alai nang pe songon i, sai jumpang
dope di ngolu ni angka naung porsea di hadirion dohot ulaon ni Jesus Kristus i
na so mangulahon hata ni Debata naung binegenasida sian apostel i. Isarana, di
luat Korintus adong sahalak ruas ni huria i na patupahon na so patut tu
parompuan ni Amongna. Ala ni i ma ro ma
hata ni Debata na tarsurat di surat Jakobus i mangidohon tu angka na tinujuna
marhite suratna i asa “Gabe Siulahon HataNa.” Songon i ma korasna hata na
tarsurat di Jakobus 1:23-25 i pola gabe dialo na holan na mandok na rumingkot i
ma porsea di ulaon ni Jesus Kristus. Songon on ma tarsurat disi:
“Sian
angka pangulaon i do gabe tigor jolma, ndada holan sian haporseaon” (ayat 24)
Laho patoguhon i dipatolhas ma na binahen na masa tusi
Abraham, sahalak na porsea di Debata, dohot si Rahab, sahalak na so bangso ni
Debata, alai tong na patupa na denggan na patigorhon ibana di jolo ni Debata.
Di hita ruas ni sada huria naung
matobang di Hakristenon, pola nunga marumur 161 taon ngoluna, denggan do tong
ungkap rohanta manjalo hataNa di surat Jakobus on, na mandok tu hita, “Gabe
Siulahon Hata i.” Saurdot do on tu misi ni HKBP mamungka taon 2021 na salpu
jala taulahon sahat tu tingki on: “Manjadihon siseanNa mangulahon hataNa.”
Boasa mansai porlu on di hita songon
ruas ni Huria Kristen Batak Protestan di partingkianta nuaeng? Siala ndang
apala tangkas taantusi isi ni poda ni HKBP taringot tu gabe siulahon hata i na
tapatupa marojahan tu pangajarion ni apostel Paulus dohot isi ni surat Jakobus
songon naung pinaandar di ginjang i: Angka naung dapotan asi ni Roha ni Debata,
unang ma gabe ndang mangolu di bagasan habadiaon, baliksa hot pangulahon na so
hinalomohonNa, alai ingkon mangolu di bagasan habadiaon marhite na ‘Gabe
Siulahon HataNa.” Laos i do na ingkon taulahon di bagasan orientasi taon
panghobasion di HKBP di taon 2023 on na marojahan tu hataNa di Filippi 2:12, na
mandok ingkon ulahononta do haluaonta mardongan biar dohot lomos ni roha mida
Debata, uju di jolonta donganta, natorasta, donganta saripe, uluanta,
sintuanta, panditanta, ndang uju ndang di jolonta nasida.
Beha do hita angka parhalado ni HKBP
nasailahon? Holan na manjaha, manangkasi, mangapil, manjamitaon dohot
manangiangkon hata ni Debata do hita, alai ndang rade hita mangulahon hataNa?
Uju manjalo tohonan sian Debata marhite Ephorus HKBP songon on do pasupasu na
jinalo ni angka partohonan na gok tingki, i ma angka pandita na songon
partonaan ni Kristus mangulahon ulaonNa dohot angka Guru, dohot Bibelvrouw na
songon dongan ni pandita, nang angka parhobas diakones:
“Dipasupasu, dipatiur, dipargogoi jala ditogutohu Tuhanta i
ma hamu marhitehite Tondi Porbadia mangulahon ulaonmuna, asa gabe pangula na
burju hamu, marparbuehon parbue na denggan ro di saleleng ni lelengna. Amen.”
Nunga beha parbue na denggan i
jumpang di ulaonmuna songon angka pandita, Guru Huria, Bibelvrouw dohot
Diakones ni HKBP? Nunga taulahon hataNa di Orientasi Panghobasion ni HKBP di
taon 2023 on na mandok, “Ulahon ma haluaonmu marhite na professional, tumau hita mangulahon ulaon dohot tanggung jawab
naung pinasahat dohot pinalumehon ni Debata tu hita?
Beha do angka ruas ni hurianta di
ngolumuna siganup ari, manjaha hataNa pe hita ndang hiras, lam ma mangulahon
hataNa? Na lomoan rohana manjaha dohot mamingkirmingkiri hataNa, alai losok
situtu mangulahon hataNa? Gabe gumodang masa hajahaton sian na denggan di
tongatonga ni ngolu nang humaliangta, bangsonta? Hurang na denggan, mamungka
sian bagasta, di/tu hombar balokta, donganta saulaon, nang di partingkian digital on, maradophon angka donganta
jolma? Di angka ulaonta na marragam i, nunga gabe siulahon hataNa hita? Manang
holan sihatahon hataNa do hita? Nunga beha hita mangulahon hataNa taringot tu
mulaulaon, i ma na mandok na so mulaulaon ndang dapotan sipanganon? Beha do
hita mangulahon hataNa taringot tu hinaringkot ni na mangurus denggan basabasa/talenta naung dipasahat Debata tu hita?
Isarana, angka tano na nilehon ni Debata tu hita bangso Batak na mian di
kawasan Tao Toba, na mansai napu, alai taida sahat tu nuaeng bahat na so diula,
gabe angka duhut na tubu. Hape molo ta suan angka suansuanan na denggan disi,
jala taurus denggan, gabe tuk sipanganonta, gariada boi na asing dapotan
sipanganon. Molo so taula denggan basabasa i, ro ma annon na asing mambuat nang
na so adong di hita sian hita. Mansai uli do tao Toba, alai boasa ndang denggan
hita martamue, boasa ndang ias hutanta gabe parsahalian ro angka bangso tu
luatta on? Boasa ndang pe nunga mansai bahat dipatupa Bapak Presiden RI tu hita
on, marhite pembangunan infrastuktur, alai ndang hinsa hita mangulahon na
ingkon siulaonta.
Mansai
denggan do tabahen pangarujirujion di minggu Septuagesima on. Molo tajaha
hataNa di Evangelium Mateus mansai tangkas do hata ni Tuhanta Jesus tu angka
siseanNa na mangihuthon Ibana na mangihut on taringot tu ise do na masuk tu harajaon
ni Debata:
“Ndada saluhut halak na mandok Ahu Tuhanna bongot sogot tu
harajaon banua ginjang i, holan angka na mangulahon lomo ni roha ni Damang na
di banua ginjang i do” (7: 21)
Jala tu angka siseanna didok do tu angka na mangulahon na
denggan tu ‘sada sian anggiNa angka na ummetmet i, na tu Ibana do dibahen
siseanNa i (Mat 25: 4). Jala upa nasida songon i i ma: “Ro ma hamu, angka na
pinasupasu ni Damang, tean hamu ma harajaon i, na pinature di hamu sian haoojak
ni tano on” (Mat 25: 34).
Asa, taida di tolunsa ayat i na ruar
sian pamatang ni Tuhanta Jesus i, i ma: Na mangulahon lomo ni roha ni Damang na
di banua ginjang bongot tu harajaon banua ginjang i. Na patupa na denggan tu
angka anggina na ummetmet i ‘manean harajaon ni Debata”, ndang holan bongot,
alai dohot marnampunahon harajaon ni Debata.
Na bisuk do na mangulahon angka hata ni Tuhanta Jesus, na oto na so
mangulahonsa (Mat 7: 24-27).
Alai hamu angka dongan, patupa
hataNa “Gabe Siulahon Hata i” pe ndang tarbahen hita sian hatauonta sandiri,
ingkon mardonganhon Debata do dohot mardonganhon gogo na sian Debata, siala ni
hataNa on do umbahen na nang dung manghatindangkon haporseaon hita nang angka
ianakkonta di ulaon na badia, Manghatingkaon Haporseaon, angkat sidi, Malua sian panghanghungon ni angka natorasna, ia
pasupasu pinalumehon ni Debata marhite naposoNa, pandita, singkat ni Kristus
mangulahon ulaonNa i tu hita angka anak dohot boru ni HKBP i ma songon on:
“Jalo hamu ma pasupasu ni Tuhan Debata Amanta i dohot AnakNa Tuhan Jesus
Kristus dohot Tondi Poarbadia. Sai didongani ma hamu maralohon nasa na jat,
jala dipargogi ma hamu patupahon nasa na denggan.” Mangalo nasa na jahat dohot
mangulahon nasa na denggan i pe ndang tarbahen hitta mangasahon hatauon dohot
gogonta, taharingkothon do pandonganion dohot pamargogoion ni Tuhanta.
Sai didongani Debata ma hita
mangulahon hataNa, gabe Siulahon Hata i, jala dipargogoi ma hita mangulahon
hataNa, gabe siulahon hataNa, patupa na denggan. Dipargogoi ma hita mangolu di
bagasan habadiaon, i ma marhite na mangulahon haluaonta di bagasan biar mida
Debata nang so adong na mamamatai hita sian na jonok dohot sian na dao, i ma
sian angka donganta jolma, ai sude patar do di jolo ni Debata. Amen.